Historie z życia wzięte

Ewa i Jan – skutki prawne darowizny działki na rzecz córki

Ewa i Jan są młodym małżeństwem, które z powodzeniem buduje wspólne życie. Ewa, będąca jedynaczką, zawsze miała bliskie relacje z rodzicami, którzy postanowili wesprzeć ją i jej męża w realizacji marzeń o własnym domu. Pewnego dnia, ku radości Ewy i Jana, rodzice przekazali Ewie w darowiźnie nieruchomość gruntową niezabudowaną czyli działkę budowlaną. Wydawać by się mogło, że to prosta sytuacja – działka stanie się fundamentem nowego, rodzinnego domu. Jednakże, jak to bywa w życiu, sytuacja ta niesie ze sobą kilka istotnych kwestii prawnych, o których warto pamiętać.

Darowizna a majątek osobisty

Pierwszą rzeczą, którą warto podkreślić, jest to, że darowizna, którą Ewa otrzymała od rodziców, stanowi jej majątek osobisty. Nawet po ślubie, darowizna ta nie wchodzi automatycznie do wspólnoty małżeńskiej. Wynika to z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, art. 33 pkt 2. Oznacza to, że działka, na której Ewa i Jan planują wspólnie wybudować dom, formalnie należy wyłącznie do Ewy, chyba że postanowi rozszerzyć wspólnotę małżeńską o ten majątek. Decyzja ta ma istotne konsekwencje, szczególnie w przypadku ewentualnego rozstania małżonków.

Co z budową na działce?

Wielu młodych małżonków w podobnej sytuacji może nie zdawać sobie sprawy z tego, że cokolwiek zostanie wybudowane na działce Ewy, formalnie również będzie należało wyłącznie do niej. Jan, choć mógłby aktywnie uczestniczyć w budowie i finansowaniu, nie będzie automatycznie współwłaścicielem budynku. W przypadku rozstania Ewa pozostanie właścicielką zarówno działki, jak i domu.

Jednak Jan nie jest całkowicie pozbawiony możliwości dochodzenia swoich praw. Zgodnie z Kodeksem rodzinno opiekuńczym art. 45, jeśli będzie w stanie udowodnić, że na budowę domu przeznaczył środki ze swojego majątku osobistego, może domagać się odpowiedniej rekompensaty. Ważne jest zatem, aby już na etapie planowania inwestycji małżonkowie omówili i prawnie uregulowali swoje role i wkład w realizację projektu, aby uniknąć ewentualnych sporów w przyszłości.

Obowiązki wobec Urzędu Skarbowego

Warto również pamiętać, że generalnie po otrzymaniu darowizny, obdarowany ma 6 miesięcy na złożenie formularza SD-Z2 do Urzędu Skarbowego. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami podatkowymi, a także dodatkowymi opłatami. Nieruchomości są jednak wyjątkiem, ponieważ w tym przypadku to notariusz dokonuje zgłoszenia do US. Dodatkowo również notariusz może dokonać wpisu do działu II księgi wieczystej ujawniając nowego właściciela.

Darowizna dla zięcia i wnuczki – różnice podatkowe

Rodzice Ewy, chcąc dodatkowo wesprzeć młodą rodzinę, mogliby rozważyć darowiznę na rzecz Jana, swojego zięcia, lub wnuczki Oliwii. We wcześniejszych artykułach wyjaśniłem, jakie są konsekwencje, gdy współwłaścicielem jest osoba niepełnoletnia, dlatego warto się z tymi informacjami zapoznać.

Warto również wiedzieć, że zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, zięć należy do I grupy podatkowej. Oznacza to, że w przypadku darowizny od teściów, Jan byłby zwolniony z obowiązku uiszczenia podatku. 

Ciekawostka: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację, z której wynika, że pomimo faktu, że doszło do rozwiązania małżeństwa poprzez prawomocny wyrok sądu (ważne: małżeństwo zostało rozwiązane a nie unieważnione) synowa oraz jej teściowie nadal są w I grupie podatkowej, ponieważ nadal istnieje powinowactwo pomiędzy nią a rodzicami byłego już męża. 

Podsumowanie

Historia Ewy i Jana pokazuje, jak istotne jest zrozumienie konsekwencji prawnych związanych z darowiznami oraz zarządzaniem majątkiem osobistym. Dla wielu par może to być temat trudny do omówienia, jednak zaniedbanie tych kwestii może prowadzić do nieporozumień i problemów w przyszłości.

Jako doświadczony pośrednik nieruchomości, zawsze doradzam swoim klientom, aby przed podjęciem decyzji o inwestowaniu we wspólny majątek zasięgnęli porady prawnej i finansowej. Zrozumienie, jakie prawa i obowiązki wiążą się z takimi decyzjami, może uchronić przed wieloma problemami i zapewnić spokój na lata. Planowanie i konsultacje z ekspertami pozwalają na świadome podejmowanie decyzji, które są korzystne dla wszystkich zaangażowanych stron.

Jeśli macie jakieś wątpliwości związane z powyższymi zagadnieniami to zachęcam do kontaktu. Jako pośrednik z wieloletnim stażem, chętnie pomogę Wam znaleźć najlepsze rozwiązania dopasowane do Waszych potrzeb.

W następnym artykule omówione zostaną kwestie dotyczące co i jak sprawdzić w przypadku posiadania nieruchomości gruntowej. Zapraszam do lektury.